تامین مالی جمعی چیست؟

تامین مالی جمعی برخلاف تامین مالی شخصی یا بوت استرپینگ استفاده از مقادیر اندک سرمایه از سوی تعداد زیادی از افراد برای تامین مالی یک سرمایه گذاری تجاری جدید است. سرمایه‌گذاری جمعی از دسترسی آسان شبکه‌های گسترده مردم از طریق رسانه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های تأمین مالی جمعی برای گرد هم آوردن سرمایه‌گذاران و کارآفرینان، با پتانسیل افزایش کارآفرینی با گسترش مجموعه سرمایه‌گذاران فراتر از دایره سنتی مالکان، بستگان و سرمایه‌گذاران خطرپذیر استفاده می‌کند .

سرمایه گذاری جمعی چگونه کار می کند

در اکثر حوزه‌های قضایی، محدودیت‌هایی در مورد اینکه چه کسی می‌تواند یک کسب‌وکار جدید را تأمین مالی کند و چقدر مجاز به مشارکت است اعمال می‌شود. مشابه محدودیت‌های سرمایه‌گذاری صندوق‌های تامینی ، این مقررات قرار است از سرمایه‌گذاران ساده یا غیر ثروتمند در برابر به خطر انداختن بیش از حد پس‌اندازشان محافظت کند. از آنجایی که بسیاری از کسب‌وکارهای جدید شکست می‌خورند، سرمایه‌گذاران آن‌ها با خطر زیادی از دست دادن اصل سرمایه خود مواجه هستند.

سرمایه گذاری جمعی این فرصت را برای کارآفرینان ایجاد کرده است تا صدها هزار یا میلیون ها دلار از هر کسی که پول برای سرمایه گذاری دارد جمع آوری کنند. تامین مالی جمعی برای هر کسی که ایده ای برای ارائه آن در مقابل سرمایه گذاران منتظر دارد، یک انجمن فراهم می کند.

یکی از پروژه‌های سرگرم‌کننده‌تر برای دریافت بودجه از سوی فردی بود که می‌خواست یک دستور العمل جدید برای سالاد سیب‌زمینی ایجاد کند. هدف او از جمع آوری کمک مالی ۱۰ دلار بود، اما او بیش از ۵۵۰۰۰ دلار از ۶۹۱۱ حامی جمع آوری کرد. سرمایه‌گذاران می‌توانند از میان صدها پروژه انتخاب کنند و به اندازه ۱۰ دلار سرمایه‌گذاری کنند. سایت های تامین مالی جمعی از درصدی از سرمایه های جمع آوری شده درآمد ایجاد می کنند.

انواع تامین مالی جمعی

دو استفاده سنتی از این اصطلاح نشان دهنده نوع سرمایه گذاری جمعی است که توسط شرکت های نوپا که به دنبال ارائه یک محصول یا خدمات به جهان هستند و توسط افرادی که نوعی شرایط اضطراری را تجربه کرده اند انجام می شود. بسیاری از افرادی که تحت تأثیر یک بلایای طبیعی، هزینه های سنگین پزشکی، یا رویداد غم انگیز دیگری مانند آتش سوزی خانه قرار گرفته اند، به لطف پلتفرم های تأمین مالی جمعی، کمک مالی دریافت کرده اند که در غیر این صورت به آنها دسترسی نداشتند.

با این حال، در سال‌های اخیر، برخی از پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری جمعی مانند Patreon و Substack دامنه سرمایه‌گذاری جمعی را گسترش داده‌اند تا راهی برای افراد خلاق – هنرمندان، نویسندگان، نوازندگان، یا پادکست‌ها – ارائه دهند تا با دریافت منبع درآمد ثابت، کارهای خلاقانه خود را حفظ کنند.

مدل‌های تامین مالی جمعی

چهار نوع تأمین مالی جمعی وجود دارد که در ادامه به صورت مختصر درباره آن ها صحبت می کنیم:

کمک مالی

تأمین مالی جمعی مبتنی بر کمک مالی زمانی انجام می‌شود که افراد بدون اینکه پولی دریافت کنند در راستای امور خیریه به یک کمپین، شرکت یا شخص پول می‌دهند. در حقیقت در این روش سرمایه‌گذاران انگیزه درونی برای کمک دارند و بازگشت سرمایه­ی آن‌ها به‌صورت معنوی خواهد بود. برای مثال فرض کنید شما برای خرید تجهیزات جدید برای شرکت خود یک کمپین تامین مالی جمعی ایجاد کرده‌اید. افرادی که به شما پول می‌دهند این کار را به دلیل حمایت از رشد تجارت شما انجام می‌دهند و نه چیز دیگری.

بدهی

کمک‌های مالی مبتنی بر بدهی، وام‌های همتا به همتا (P2P) هستند که نوعی تامین مالی جمعی به شمار می‌رود. در کمک‌های مالی مبتنی بر بدهی، پول ودیعه شده توسط پشتیبانان در قالب وام است و باید در یک مهلت زمانی مشخص با بهره بازپرداخت شود. درواقع شخص سرمایه‌گذار پول خود را به وام به صاحبان کسب‌وکار می‌سپارد و صاحبان کسب‌وکار نیز باید به‌محض رسیدن به سود پول را به سرمایه‌گذار بازگردانند.

پاداش

در این مدل سرمایه‌گذاران در ازای سرمایه‌ی خود سودی دریافت نمی‌کنند و پول خود را نیز پس نمی‌گیرند. اما ممکن است در ازای پولی که سرمایه‌گذاری کرده‌اند یک پاداش به آن‌ها تعلق می‌گیرد. این پاداش ممکن است یک هدیه از طرف شرکت، امتیاز ویژه و محصول یا خدماتی که غالباً با تخفیف همراه است باشد.

حقوق صاحبان سهام

در حالی که برخی از کمپین‌های تأمین مالی جمعی به پشتیبانان اجازه نمی‌دهد بخشی از سهام شرکت موردحمایت خود را صاحب شوند، اما در تأمین مالی جمعی مبتنی بر حقوق صاحبان سهام به مشاغل کوچک و استارتاپ­‌ها این امکان را می‌دهد تا در ازای تامین سرمایه، بخشی از سهام تجاری خود را واگذار کنند. این کمک‌ها نوعی سرمایه‌گذاری است که در آن شرکت‌کنندگان بر اساس میزان سهمی که در آن مشارکت دارند سهم مشاغل خود را دریافت می‌کنند.

درست مانند دیگر سرمایه‌گذاری‌های مبتنی بر سهام، در صورت موفقیت در کسب‌وکار، ارزش سهام شما افزایش می‌یابد؛ اما باید توجه داشت که سهم شما می‌تواند ازنظر ارزش سیر نزولی نیز داشته باشد و سقوط کند و در صورت شکست کسب‌وکار موردنظر می‌تواند به‌کلی از بین برود.

وب سایت های محبوب تامین مالی جمعی در دنیا

وب‌سایت‌های تأمین مالی جمعی مانند Kickstarter ، Indiegogo، و GoFundMe صدها هزار نفر را جذب می‌کنند که امیدوارند چیز بزرگ بعدی را ایجاد یا پشتیبانی کنند.

GoFundMe

از سال ۲۰۲۱، GoFundMe بزرگترین پلتفرم تامین مالی جمعی است. از زمانی که GoFundMe در سال ۲۰۱۰ تأسیس شد، این سایت بیش از ۱۰ میلیارد دلار از طریق بیش از ۱۵۰ میلیون کمک مالی جمع آوری کرده است. GoFundMe  محبوب ترین سایت برای افرادی است که به دنبال جبران هزینه های پزشکی یا فاجعه ای مانند آتش سوزی خانه، بلای طبیعی یا هزینه های اضطراری غیرمنتظره هستند. شرکت های نوپا تمایل دارند از کیک استارتر استفاده کنند.

کیک استارتر

Kickstarter یکی دیگر از گزینه های محبوب است. از سال ۲۰۲۱، از زمان تأسیس در سال ۲۰۰۹، Kickstarter با موفقیت نزدیک به ۲۰۰۰۰۰ پروژه را با بیش از ۵.۷ میلیارد دلار تعهد در تمام پروژه های Kickstarter تأمین مالی کرده است.

Kickstarter محبوب ترین سایت تامین مالی جمعی برای مشاغل مشتاقی است که امیدوارند سرمایه خود را افزایش دهند و مخاطبان بیشتری را جذب کنند. در واقع، بر خلاف GoFundMe، Kickstarter فقط می تواند برای ایجاد پروژه هایی استفاده شود که می توانند با دیگران به اشتراک گذاشته شوند.

علاوه بر این، از Kickstarter نمی توان برای جمع آوری وجوه برای کمک به یک موسسه خیریه یا هدف استفاده کرد، پروژه ها نمی توانند مشوق هایی مانند سهام، اشتراک درآمد یا فرصت های سرمایه گذاری ارائه دهند، و همچنین هیچ پروژه ای نمی تواند شامل لیست موارد ممنوعه سایت باشد، مانند “هر مورد ادعایی برای تشخیص، درمان، درمان یا پیشگیری از یک بیماری یا شرایط، جمع آوری کمک های مالی سیاسی، مواد مخدر یا الکل، یا هر مسابقه، کوپن، قمار، و قرعه کشی. ۳

Indiegogo

Indiegogo به عنوان یک سایت تامین مالی جمعی در ابتدا به طور انحصاری روی جمع آوری پول برای فیلم های مستقل کار کرد اما یک سال پس از راه اندازی آن در سال ۲۰۰۷ شروع به پذیرش پروژه ها از هر گروهی کرد.

Indiegogo به عنوان یک پلتفرم سخت‌گیرانه‌تر و انعطاف‌پذیرتر از Kickstarter در نظر گرفته می‌شود، زیرا به حامیان کنترل می‌دهد که آیا مدل‌های ثابت یا انعطاف‌پذیر می‌خواهند – این احتمالاً مهم‌ترین تفاوت بین دو پلتفرم تأمین مالی جمعی است. Kickstarter تنها پس از رسیدن کمپین به هدف تامین مالی خود وجوهی را منتشر می‌کند، در حالی که Indiegogo به فعالان این امکان را می‌دهد تا بودجه را به نسبت دریافت کنند ، یا منتظر بمانند تا هدف خود را هدف قرار دهد.

به عنوان یک کمپین، ممکن است استفاده از بودجه منعطف (یعنی دریافت وجوه به محض آمدن) آسان تر و کم خطرتر باشد. با این حال، صرف نظر از مبلغ جمع‌آوری‌شده، کمپین‌ها همچنان باید به وعده‌های داده شده عمل کنند. برای یک پشتیبان، تامین مالی ثابت جذاب تر است زیرا با ریسک بسیار کمتری همراه است.

مزایا و معایب Crowdfunding

بارزترین مزیت تامین مالی جمعی برای یک شرکت یا فرد تازه کار، توانایی آن برای دسترسی به گروه بزرگتر و متنوع تری از سرمایه گذاران/حامیان است. با فراگیر شدن رسانه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های تامین مالی جمعی راهی باورنکردنی برای کسب‌وکارها و افراد است تا هم مخاطبان خود را افزایش دهند و هم بودجه مورد نیاز خود را دریافت کنند.

علاوه بر این، بسیاری از پروژه های تامین مالی جمعی مبتنی بر پاداش هستند. سرمایه گذاران ممکن است در راه اندازی یک محصول جدید شرکت کنند یا برای سرمایه گذاری خود هدیه ای دریافت کنند. به عنوان مثال، سازنده صابون جدید ساخته شده از چربی بیکن ممکن است یک نوار رایگان برای هر یک از سرمایه گذاران خود ارسال کند. بازی‌های ویدیویی یک سرمایه‌گذاری جمعی محبوب برای گیمرها هستند، که اغلب نسخه‌های قبلی بازی را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.

سرمایه گذاری جمعی مبتنی بر سهام در حال افزایش محبوبیت است زیرا به شرکت های نوپا اجازه می دهد بدون واگذاری کنترل به سرمایه گذاران سرمایه گذاری، پول جمع آوری کنند. در برخی موارد، این فرصت را نیز به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا در این سرمایه‌گذاری، یک موقعیت سهام به دست آورند. در ایالات متحده، کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) تأمین مالی جمعی مبتنی بر سهام را تنظیم می کند.

معایب بالقوه تأمین مالی جمعی شامل آسیب احتمالی به شما یا اعتبار شرکت شما ناشی از «توسل» به تأمین مالی جمعی، کارمزدهای مرتبط با سایت تأمین مالی جمعی، و حداقل در برخی از پلتفرم‌ها، اگر به هدف تأمین مالی خود نرسیدید، هرگونه مالی است. که تعهد داده شده است به سرمایه گذاران شما بازگردانده می شود و شما چیزی دریافت نمی کنید.

نمونه هایی از تامین مالی جمعی

بسیاری از محصولات و کسب‌وکارهایی که در کیک‌استارتر سرمایه‌گذاری جمعی می‌کردند، به تلاش‌های بسیار موفق و پرسود تبدیل شدند. به عنوان مثال، Oculus VR، یک شرکت آمریکایی متخصص در محصولات سخت افزاری و نرم افزاری واقعیت مجازی ، از طریق سایت تامین مالی شد. در سال ۲۰۱۲، بنیانگذار پالمر لاکی، یک کمپین Kickstarter را راه اندازی کرد تا با جمع آوری پول، هدست های واقعیت مجازی طراحی شده برای بازی های ویدیویی را در اختیار توسعه دهندگان قرار دهد. این کمپین ۲.۴ میلیون دلار سرمایه گذاری کرد که ده برابر هدف اولیه ۲۵۰۰۰۰ دلار بود. ۴ در مارس ۲۰۱۴، فیسبوک ( FB )، اکنون متا، Oculus VR را به مبلغ ۲.۳ میلیارد دلار نقد و سهام خریداری کرد. ۵

نمونه دیگری از شرکتی که با کمک کمپین های Kickstarter به موفقیت دست یافت M3D است، شرکتی که توسط دو دوست تأسیس شده است که چاپگرهای سه بعدی کوچک تولید می کند. دیوید جونز و مایکل آرمانی ۳.۴ میلیون دلار برای چاپگر میکرو ۳ بعدی خود در سایت تأمین مالی جمعی در سال ۲۰۱۴ جمع آوری کردند . )، بروکستون، و جاهای دیگر.

در آوریل ۲۰۱۹، Critical Role، یک بازی نقش آفرینی رومیزی هفتگی با پخش زنده با حضور گروهی از صداپیشگان برجسته، تنها در ۲۴ ساعت، ۴.۷ میلیون دلار برای آخرین انیمیشن ویژه خود «افسانه Vox Machina» به دست آورد. هیچ کمپین Kickstarter 2019 دیگری این مبلغ را در کل دوره افزایش ۳۰ تا ۶۰ روزه خود افزایش نداد. ۷